روش ماسل انرژی از جمله تکنیک‌های منوال تراپی (درمان دستی) است که برای بهبود و افزایش قوای عضلانی به کار گرفته می‌شود. این روش بدون نیاز به استفاده از هیچ ابزاری خاص و تنها متکی بر مهارت فیزیوتراپ در اجرای حرکت‌های منوال تراپی بر پایه انقباض عضلانی تحت فشار است. به نوعی تکنیک انرژی عضلات یا همان ماسل انرژی نوعی تقویت تحت فشار است که مراحل اجرای آن زیر نظر فیزیوتراپ با دقت انجام می‌شود.
تکنیک ماسل انرژی در فیزیوتراپی بر پایه انقباض خود خواسته توسعه پیدا کرده است. به شکلی که فیزیوتراپ به تشخیص خود در اندام آسیب دیده و در جهات مناسب فشار وارد می‌کند. مقاومت بیمار در مقابل این فشار باعث انقباض عضلانی خواهد شد که در نهایت برای تقویت عضله و بهبود دامنه حرکتی آن سودمند است. در این مقاله از تیم فیزیوتراپی ماهان به بررسی روش فیزیوتراپی ماسل انرژی می‌پردازیم و از مراحل اجراء تا چگونگی اثربخشی آن صحبت خواهیم کرد.
جایگاه ماسل انرژی در منوال تراپی
برای آشنایی کامل با درمان ماسل انرژی باید یک مرتبه بالاتر از جزئیات روش‌های منوال تراپی در فیزیوتراپی آگاه باشید. به هر حال روش انرژی عضلات یکی از برجسته‌ترین تکنیک‌های منوال تراپی است که قرار است تمام و کمال از طریق مهارت فیزیوتراپ‌ها برای ایجاد فشار عضلانی انجام شود.
تکنیک‌های منوال تراپی بدون نیاز به ابزاری خاص و تنها با کمک دست‌های فیزیوتراپ انجام می‌شوند. این تکنیک‌ها بر پایه مانورهای دستی از قبیل فشار، کشش و تقویت عضلات است. بخشی از مهارت‌های منوال تراپی برای جابجایی استخوان‌ها و بهبود شرایط مفاصل است و بخش دیگری از این تکنیک‌ها برای بازیابی قدرت عضلات و بهبود دامنه حرکتی آنها است. روش ماسل انرژی در بخش تکنیک‌های تقویت عضلانی از منوال تراپی قرار دارد. این بدان معنی است که برای تسکین دردها و درمان هر نوع محدودیت عضلانی از قبیل گرفتگی، اسپاسم و یا محدودیت حرکتی عضلانی می‌توانیم از روش ماسل انرژی استفاده کنیم.
روش اجرای تکنیک انرژی عضلات
اجرای تکنیک‌های انرژی عضلات در کل ساده است؛ اما لازم است تا با بررسی دقیق نوع عارضه و محدودیت‌های ایجاد شده در مورد اجرای آن تصمیم‌گیری شود. این روش بدون نیاز به ابزاری خاص و تنها از طریق مهارت فیزیوتراپ‌ها در اجرای حرکات تحت فشار عضلانی انجام می‌شود. به این ترتیب که فیزیوتراپ با معاینه بالینی بیمار محدودیت حرکتی عضلانی ایجاد شده را بررسی کرده و نوع حرکات تحت فشار برای تقویت و بازیابی قوای عضلانی را بررسی می‌کند.
اجرای حرکت‌های ماسل انرژی از طریق فشار و مقاومت عضلانی است. به این ترتیب که فیزیوتراپ اندام مورد نظر را در جهت مناسب و به اندازه کافی تحت فشار قرار می‌دهد. در مقابل بیمار نیز در برابر این فشار مقاومت می‌کند. تداوم شرایط فشار فیزیوتراپ تا مقاومت بیمار عضله آسیب دیده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. معمولاً این شرایط و انقباض خود خواسته بیمار به مدت ۵ ثانیه ادامه پیدا می‌کند. سپس یک دوره استراحت کوتاه و در نهایت مجدداً این حرکات تا چندین بار به صلاح‌دید فیزیوتراپ انجام خواهد شد. در اثر این فشار و انقباض‌ها است که قوای عضله هدف بازیابی شده و حتی دامنه حرکتی از دست رفته آن بهبود پیدا می‌کند. این روش برای درمان هر نوع گرفتگی، اسپاسم عضلانی، محدود شدن دامنه حرکتی و… مفید است.
روش ماسل انرژی چگونه کمک می‌کند؟
روش ماسل انرژی در کل بر پایه مهار متقابل انجام می‌شود. به این ترتیب که عضله آسیب دیده را عمداً تحت فشار منقبض می‌کنیم. به این ترتیب عضله مقابل آن در مفصل شل می‌شود. این یک اصل ساده در آناتومی بدن است، چرا که برای امتداد حرکتی هر عضله منقبض شده یک عضله کشیده شده دیگر وجود دارد. تقابل ایجاد شده عضلات را وادار به حرکت قدرتی می‌کند که آنها را برای تقویت آماده خواهد کرد. به این ترتیب عضله آسیب دیده که می‌تواند دچار گرفتگی و یا اسپاسم باشد، به راحتی یک سیکل انقباضی و کشیدگی را طی کرده و از آن حالت تحت تنش خارج می‌شود.
روش انرژی عضلات به افراد کمک می‌کند تا عضلات آسیب دیده خود را منقبض و رها سازند. در این حالت عضلات آنها تحت فشار به حداکثر دامنه حرکتی خود خواهد رسید. قاعدتاً با تکرار این انقباض‌های تحت فشار می‌توانیم انعطاف پذیری عضلات را بازیابی کرده و قدرت از دست رفته آنها را مجدداً فراهم آوریم.
فیزیوتراپی ماسل انرژی برای چه کسانی مفید است؟
آیا هر کسی با هر نوع محدودیت حرکتی و یا هر نوع مشکل عضلانی می‌تواند از تکنیک‌های فیزیوتراپی ماسل انرژی برای تقویت و بازیابی دامنه حرکتی از دست رفته استفاده کند؟ قاعدتاً این طور نیست و این روش تنها برای افرادی که از مشکلات عضلانی رنج می‌برند؛ اما عضلات آنها دچار آسیب‌های جدی از قبیل پارگی نیستند، مفید است. چرا که روش ماسل انرژی یک تکنیک منوال تراپی برای تقویت عضلات و بالا بردن سطح انعطاف پذیری بدن است. قاعدتاً اولین شرط عضله‌ای است که تحت تنش قرار گرفته و قرار است تا با انقباض خود خواسته برای تقویت آن اقدام کنیم.
از طرفی افراد سالم نیز می‌توانند از تکنیک ماسل انرژی در فیزیوتراپی با هدف حفظ انعطاف پذیری و تداوم تقویت عضلات خود استفاده کنند. در عین حال روش انرژی عضلانی از بهترین تکنیک‌های تقویتی است که می‌تواند برای جلوگیری از آسیب دیدن عضلات بدن مفید باشد.
روش ماسل انرژی برای درمان چه عارضه‌هایی تجویز می‌شود؟
در شرایط کلی ماسل انرژی یک تکنیک تقویت عضلانی است. ازاین‌رو برای عموم مشکلات درگیر با عارضه‌های عضلانی سودمند است. از قبیل:
- دردهای سیاتیکی در اثر تحریک نسوج نرم اطراف ستون فقرات
- رفع کوتاهی عضلانی با بهره‌مندی از تکنیک انقباض و شل شدن عضلات
- برطرف کردن اختلال طول پا
- برطرف کردن هر نوع آسیب عضلانی از قبیل اسپاسم، گرفتگی و سفتی عضلات
معاینه بالینی تا استراتژی اجرای ماسل انرژی
به مانند تمامی روش‌های منوال تراپی در فیزیوتراپی برای اجرای این روش نیز به طی شدن کامل معاینه بالینی نیاز است. به ترتیبی که فیزیوتراپ نوع و شدت عارضه عضلانی را بررسی خواهد کرد. در اولین قدم باید مطمئن شویم که درد، گرفتگی و یا محدودیت حرکتی به علت مشکل عضلانی است. سپس لازم است تا شرایط مختلف عضله از قبیل حالتی که درد بیشتر شده و یا تسکین پیدا می‌کند را بررسی کنیم. در پایان نیز فیزیوتراپ می‌تواند نوع مشکل ایجاد شده را بررسی کرده و به خوبی استراتژی حرکتی مناسب برای برطرف شدن اسپاسم و یا گرفتگی عضلات را تجویز کند.
در کل قرار است تا در روش ماسل انرژی با کمک انقباضات کنترل شده یک عضله برای درمان و تقویت عضله مقابل آن استفاده کنیم. چرا که به راحتی می‌توانیم عضله سالم را تا حد ممکن منقبض ساخته و عضله آسیب دیده را مجبور به انقباض و یا کشش نماییم. این پروسه با اجرای حرکت‌ها به صلاح‌دید فیزیوتراپ انجام خواهد شد و هر بار لازم است تا در مدت زمانی کوتاه ادامه پیدا کرده و در چندین نوبت تکرار شود.
توصیه‌هایی برای بهره‌مندی از درمان ماسل انرژی در فیزیوتراپی
بدون تردید روش ماسل انرژی بهترین تکنیک برای باز شدن عضلات و رفع گرفتگی است که حتی می‌تواند در تقویت و بازیابی دامنه حرکتی از دست رفته عضلات نقش داشته باشد. اما برگ برنده این تکنیک در معاینه درست عضله آسیب دیده و اجرای هدفمند تمرینات کششی و انقباضی است. از طرفی لازم است تا مطمئن باشید که دردهای شما ریشه عضلانی دارند.
اجرای تکنیک‌ها و تمرینات ماسل انرژی بدون در نظر گرفتن ابعاد عارضه و مشکلات آن توصیه نمی‌شود. چرا که حتی ممکن است در افزایش آسیب عضلانی تأثیرگذار باشد. از طرفی هر نوع اقدام بی‌برنامه بدون در نظر گرفتن نوع درد برای تشدید مشکلات استخوانی و مفصلی نقش دارد. به هر حال توصیه می‌کنیم که روش ماسل انرژی را زیر نظر فیزیوتراپ آگاه و پس از طی شدن تمام مراحل معاینه بالینی انجام بدهید.
در این مرکز تأکید بر درمان بیماری ها با استفاده از ورزش های تخصصی است. چرا که این روش سازگار با سیستم بدن انسان بوده و دارای اثر مطلوب و ماندگار بوده و دارای اثر زودگذر یا تسکینی موقت نمی باشد. کلینیک فیزیوتراپی ماهان دارای دو واحد مکانوتراپی و یک کابین سوئیس بال (جیمبوبال) و امکانات لازم جهت ورزش های تخصصی می باشد. برخی تمرینات انجام شده در این مرکز شامل: Strength (قدرتی) / Endurance (تحملی) / Aerobic (هوازی) / Stretching (کششی) / Core Stability (ثبات ستون مرکزی) / Balance (تعادلی) / Kegel (ورزش های کف لگنی).
